Evlilikleri zedeleyen unsurlar

Evlilik Nedir?/Evlilikleri zedeleyen unsurlar nelerdir? 

Evrimsel olarak yalnız olmak, insanı tehlikeye karşı daha savunmasız bir hale getirir.  Bundan dolayıdır ki insanlar kabile halinde yaşayarak olası tehlikelerin üstesinden bir arada gelmektedir. Dolayısıyla bu ihtiyaç, insanı başkalarıyla bir arada yaşamaya yatkın hale getirmektedir. İnsanın bir başkası ile iletişim ve ilişki kurması, hayatında arkadaşının veya sevgilisinin olması bu açıdan önemledir. 

Peki, evlilik nedir? Evlilik, bu ilişkilerin resmileştiği bir kurumdur fakat şart olan bir durum değildir. Aslında çiftler ilişkilerini toplum normlarına uygun hale getirmek için evlenirler.  Bu noktada yakınlık kurma veya birlikte olma gibi sosyal ihtiyaçlar evlilik ile resmileşmektedir. Her evlilikte birtakım sorunların yaşanması oldukça normaldir. Önemli olan bu sorunlar ve varsa evliliği zedeleyen unsurlar ile sağlıklı bir biçimde baş edebilmektir. Bu noktada evlilik doyumu ve evliliği zedeleyen unsurlara değinmek yerinde olacaktır. 

Evlilik Doyumu

Eşlerin bir araya gelerek evlenmesi bir etkileşim sürecidir. Bu süreçte ihtiyaçlar, beklentiler ve düşünceler karşılıklı bir şekilde etkileşime geçip değişkenlik gösterebilmektedir. Evli kişilerin arasındaki bu faktörlerin sonucunda evlilik doyumu kavramı ortaya çıkmaktadır. Evlilik doyumu, tarafların ilişkilerindeki uyumu, memnuniyeti ve hissedilen mutlulukları ifade eder. Yani bir nevi evlilikten sağlanan yarar ve haz olarak nitelendirilebilir. Evlilikten sağlanan bu haz ve yarar, kişinin genel olarak hayatını etkileyebilen yapılardır. Bu anlamda evlilik doyumunun evli kişilerin hayatında önemli bir yere sahip olduğunu söylemek mümkündür. 

Evlilikte Eş Desteği

Evlilik yaşantısında tarafların birbirlerine olan tutum ve davranışları, evliliğin kalitesi açısından oldukça önemlidir. Eş desteği, evlilik sürecinde eşlerin birbirlerine karşı gerektiği şekilde ve zamanlarda destek olması şeklinde tanımlanmıştır. Örneğin eşlerin birbirlerine maddi veya manevi destekte bulunması, birbirlerini takdir etmesi, birbirlerini her alanda desteklemesi veya yaşanılan zorluklarla birlikte mücadele edilmesi bunlardan bazılarıdır. Eşlerin birbirlerine verdiği bu desteğin nicelik ve niteliğindeki kalite, evliliği zedeleyen unsurları azaltacak ve sağlıklı bir evliliğin önünü açacaktır. 

Evlilikteki Psikolojik İhtiyaçlar

Evlilikte karşılanması gereken birtakım psikolojik ihtiyaçlar mevcuttur. Bu psikolojik ihtiyaçlar;

• Sevme-sevilme ihtiyacı
• Güvenme-güvenilme ihtiyacı
• İlgi, destek görme ihtiyacı
• Önem ve değer verilme ihtiyacı
• Korunma ve güvenlik ihtiyacı
• Açık iletişim ihtiyacı
• Cinsel mutluluk ihtiyacı
• Kişisel özgürlük ihtiyacı
• Anne-baba olma ihtiyacı vb.

Evlilikteki bu ihtiyaçların karşılanması, paralel olarak evlilik doyumunu da arttıracaktır.

Evlilikleri Zedeleyen Unsurlar

Birbirlerine duygusal olarak bağlı olan eşler, birlikte yaşamak ve birlikte karar vermek durumundadırlar. Bu da doğal olarak eşler arasında sorunların yaşanmasına neden olmaktadır. Evliliklerde yaşanan bu sorunlar, evliliği zedeleyebilecek unsurlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Evliliği zedeleyen unsurlar şu başlıklar altında ele alınabilir;

• Eşlerin evlilikteki “psikolojik ihtiyaçları” karşılayamaması veya eksik karşılaması,
• Eşlerin birbirlerine karşı olan beklenti ve algılarının gerçekçi olmaması,
• Evlilikteki rol beklentilerine karşı farklı görüşlere sahip olunması,
• Tarafların birbirlerine karşı olan “eş desteğinin” yetersiz olması,
• Eşler arasındaki yetersiz olduğu düşünülen iletişim,
• Eşlerin yakın akrabalarına maddi veya manevi açıdan bağımlı olması,
• Erken yaşta evlenme
• Çocuk sahibi olduktan sonra ortaya çıkan sorunlar,
• Eşlerin ilgi alanlarının birbirinden farklı olması nedeniyle birbirlerinden uzak kalmaları,
• Kıskançlık, sadakatsizlik, aşkın bitmesi, bir eşin üstünlük taslaması gibi genel nedenler evliliği zedeleyen unsurlardandır.

Bunlar dışında evliliği zedeleyen unsurlara baktığımızda; maddi açıdan zorluk yaşıyor olmak da evliliği zedeleyici bir unsurdur. Maddi duruma göre eşlerin imkanları, yaptığı etkinlikler değişiklik göstermektedir. Düşük maddi durumun getirdiği sınırlı olanaklar eşlerde stres yaratarak evliliğe yansıyabilir. Yine eşlerin karşılıklı olarak cinsel ihtiyaçlarını karşılamama durumu evliliği zedeleyebilmektedir. Ayrıca kültürel farklılıkların evliliği zedeleyen bir diğer unsur olduğunu söylemek mümkündür. Sahip olunan kültürel değerlere göre evlilik biçimi, gereklilikleri ve standartları da değişiklik göstermektedir. Bu farklılığın fazla olması evliliği zedeleyici bir unsur olarak nitelendirilebilir 

Evliliği Zedeleyen Unsurlar İle Nasıl Baş Edilebilir?

Evliliği zedeleyen unsurlar ile baş edebilmek için öncelikle sağlıklı bir iletişimin ve etkili problem çözme kapasitesinin yüksek olması gerekmektedir. Etkili problem çözme kapasitesi, sorunların net bir şeklide tanımlanıp ortaya konması, bu sorun için alternatif çözüm yollarının tartışılması ve her iki taraf için uygun olan çözüm yolunun uygulamaya geçirilmesidir. Eşlerin, yaşanan iletişim problemlerini çözebilmeleri için öncelikle ilişkilerinin olumlu ve olumsuz taraflarını konuşmaları önemlidir. Taraflar, her konuda aynı düşünmeleri gerekmediğini ve karşılarındaki kişinin farklı bir insan olduğunu kabul etmelidir. Bunlar haricinde, eşler söyledikleri söz ve davranışlarında tutarlı olmalıdırlar. Bu tutarlılık, eşlerin birbirlerine olan güven duygusunu diri tutacak bir durumdur. Aynı zamanda eşlerin birbirlerine geri dönütlerde bulunmaları, söylenilen veya yapılan şeyin doğru anlaşılıp anlaşılmadığını test ederek daha sağlıklı bir iletişime zemin hazırlayacaktır.