Anasayfa
Blog
Randevu Al
Whatsapp

DUYGU DÜZENLEME: NEDİR VE NEDEN İHTİYACIMIZ VAR?

sahikaizgiyilmaz

DUYGU DÜZENLEME: NEDİR VE NEDEN İHTİYACIMIZ VAR?

Picture of Şahika İzgi Yılmaz

Şahika İzgi Yılmaz

Tüm Yazılar

Paylaş

Hepimiz bazı duygulara sahip bir şekilde dünyaya geliyoruz ancak bütün bu duygular beynimize önceden kodlanmış değildir. Doğuştan gelen ve duygusal, sosyal, kültürel bağlamlarla öğrenilen duygular arasında henüz ortak bir kanıya varılmış değil. Fakat doğuştan gelen sekiz birincil duygunun öfke, üzüntü, korku, neşe, ilgi, şaşırmak, tiksinmek ve utanç olduğu yaygın olarak kabul ediliyor. İkincil duygular ise her zaman bu sekiz birincil duyguya bağlıdır ve belirli durumlara özgü olan olan duygusal tepkilerimizi yansıtırlar. Bu duyguları deneyimlerimizle öğreniriz. 

Çoğu duyguyu çocukluk yıllarında deneyimleriz. Çocuğun duygularının onaylanması veya reddedilmesine bağlı olarak birçok ikincil duygu bu yaşta kendini gösterir. Çocuğun gelecekteki duygusal tepkilerini de etkiler. Çocuklar, duygularını tanımlayıp ifade etmeyi öğrenirlerse kendilerini daha rahat açıklayabilirler.  

Duygu düzenleme; duyguyla baş etmekte zorlanılan bir durumda tepkilerin sonuçlarını düşünüp duygu, davranış ve bedeni yöneterek en uygun tepkiyi verebilmektir. Bireyler duygularını nasıl kontrol edebileceklerini öğrenmeden önce her bir duyguyu  “hissedebildiklerini” bilmeleri gerekir. Duygu düzenleme konusunda zorlanan kişiler kendilerini zorlayıcı durumlar içinde bulduklarından kısır döngüye girerler.

DUYGU DÜZENLEME

Duygu düzenleme, gelişen ve öğretilebilen bir beceridir. Kişinin duygu düzenleme becerilerinin gelişmesi; duygusal, sosyal ve davranışsal alanlarda daha iyi hissetmesine destek olurken problem çözme becerilerinin gelişmesini sağlar.

Duygularını ifade edemeyen ya da ifade ettiğinde göz ardı edilen çocuklar duygularını bilinçaltına atarak içlerine kapanırlar ya da problem içeren davranışlar sergileyerek kendilerini korumayı otomatik olarak kısa sürede öğrenirler. Bu durum demokratik tutumlu ailelerde daha az meydana gelir. Eğer kişinin çocukluk hikayesinde yeterince anlaşılamama varsa yetişkinlik yaşamında olumsuz duygularla baş etmesi daha zor olabilir. Çocukluk çağında duygusal anlamda yaşadığı ihmale yakından bakmak ve bunu onarmak için psikoterapi etkili olacaktır. 

Duygu Düzenleme İçin Öneriler 

  • Hissettiğimiz duyguları yakın ilişkide olduğumuz kişilerle paylaşmak iyi gelebilir. Hissettiğimiz duyguların yanlış veya kötü olmadığını, olumsuz da olsa her bir duygunun bir işlevi olduğunu fakat bazı duyguların düzenlenmesi gerektiğini kendimize hatırlatmak önemlidir. 
  • Bazı durumlarda kişi duygularını paylaşmayı kültürel etkilerle zayıflık veya aşırı hassasiyet olarak değerlendirebilir. Böyle durumlarda duyguların paylaşılmasının ve ifade edilmesinin zayıflık göstergesi değil aksine güçlü olmayı yansıttığı kendimize hatırlatmalıyız. Çünkü duygunun adının koyabilmek ve bunu dile getirebilmekte duygu düzenlemede önemli bir aşamadır.  
  • Duygu düzenlemenin önemli basamaklarından biri de hissedilen duyguları fark etmek ve onları adlandırabilmektir. Yaşadığınız olayda önemli noktaları fark ederek o an neler hissettiğinizi kendinize sormanız, daha sonra ise hissettiğiniz duygunun ne olduğunu bulmanız ve ona bir isim vermeniz (örneğin utanç, pişmanlık, öfke gibi) duygu düzenleme  açısından önemli adımlardır. 

Şahika İzgi

Ege Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden onur derecesi ile mezun olduktan sonra burslu olarak başladığı FMV Işık Üniversitesi Klinik Psikoloji Yüksek Lisansını tamamlamıştır.

Tüm Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

error: