Evlilik ve aile hayatı belirli zaman dilimlerinde farklı süreçlerden geçen, üyeleriyle beraber sürekli değişen ve gelişen dinamik bir yapıya sahiptir. İnsanların bireysel hayatlarında belirli evrelerden geçtiği gibi aile kurumunun da belli bir gelişim süreci vardır ve belirli evrelerden geçer. Ailede ulaşılan her bir evre aslında bir basamaktır ve gerçekleştirilmesi gereken görevleri birbirinden farklıdır. Yeni bir evreye geçmek yani bir üst basamağa ulaşmak ve bu evreye uyum sağlayamamak çiftler arasında iletişimsel veya duygusal boyutta stres yaşamalarına sebep olabilir. Bundan dolayı her iki tarafın da bu evreleri iyi bilip önlemler alması, evlilikten alınan doyumun artması açısından oldukça önemli bir faktördür.
Çocuk Sahibi Olmak
Yeni evlenen çiftler evliliklerinin ilk yıllarında evlilikteki rol ve sorumluluklarının neler olduğunu anlamaya ve bu sorumlulukları yerine getirmeye çalışırlar. Bu süreç, aile yaşantısı boyunca yaşanacak ilişkilerin temelini oluşturur. Daha sonrasında çocuk sahibi olmak, çiftlerin bireysel gelişimi, aile yapısı ve evlilik yaşantısı açısından çiftleri etkileyen önemli bir olaydır. Çocuğun doğumuyla beraber çiftler karı-koca rollerinin yanında anne-baba rolleri, sorumlulukları ve yeni deneyimleriyle karşı karşıya kalırlar ve anne baba rollerini özümsemeye çalışırlar. Ebeveynlerin çoğu, bebeklerinin dünyaya gelmesiyle birlikte büyük bir sevinç ve mutluluk yaşarlar. Bununla birlikte, ebeveynliklerinin ilk yıllarındaki ani değişiklikler çiftler için birçok etki yaratarak yaşamlarında ciddi değişimlere yol açmaktadır. Ebeveynlerdeki uyku yoksunluğu, gerçekleşmeyen planlar, sonuca ulaşmayan işler, bebeklerinin geleceği için endişelenme gibi durumlar eşler arasında stres kaynağı olabilmektedir.
BEBEK SONRASI AİLE DİNAMİKLERİNİN PSİKOLOJİK BOYUTU
Ebeveynlerin her ikisinde de görülebilecek duygusal dalgalanmalar; gergin olma hali, açıklaması olmayan ağlama atakları, şaşkınlık, annenin yetersizlik hissi içinde olması gibi belirtilerle kendini gösterir. Anne baba rolüne giren ebeveynler, birbirleriyle bebek doğmadan öncekinden daha az zaman geçirmeye başlayabilir. Örneğin ortak arkadaşlarla aktiviteler yapmak veya baş başa zaman geçirmek zorlaşabilir. İlgi çoğunlukla bebek üzerindedir ve bundan dolayı her iki taraf da ihmal edilmişlik duygusu yaşayabilir. Bunun gibi bazı durumlar çiftler arasında problemler yaşanmasına neden olabilir.
Çocuk sahibi olan çiftler arasında yaşanabilecek bazı problemler arasında; anne-baba rolleriyle ilgili çatışmaların yaşanması, çocuk yetiştirmeye dair farklı ebeveyn tutumları, anne-babanın çalışma düzeniyle ilgili çatışmaların yaşanması vardır. Bu sorunlarla baş edebilmek için aile içindeki rollerin, görevlerin ve sorumlulukların yeniden düzenlenmesi, çocuk büyütme becerilerine hazırlık yapmak ve gerekirse bir uzmandan destek almak önemlidir.
KAYNAKÇA
-Carter, B., M. McGoldrick ve B. Petkov. (2014). Becoming Parents: The Family With Young Children. TheExpanding Family Life Cycle: Individual, Family, and Social Perspectives içinde (203-224).
-Çamur Duyan, G. (2018). Aile Yaşam Döngüsü. Kezban Tepeli, Ender Durualp (Ed.). Aile Yaşam Döngüsü içinde (89-112). Ankara: Hedef Cs Basın Yay.
-Çamur Duyan, G. (2003). Aile Yaşam Döngüsü ve Gelişimsel Farklılıklar. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi. 14(2). (33-41)
-Yıldız, A. (2009). Evlilikte Yaşanan Sorunlar ve Başa Çıkma Yolları. H. Yavuzer içinde, Evlilik Okulu (s. 211-229). İstanbul: Remzi Kitabevi.
