Psikolojik kaynaklar/güçlü yönler, her insanın yaşadığı problemlerin olumsuz etkileriyle baş etmek için geliştirdiği güçlü yönleri vardır. Bu güçlü yönler kişiden kişiye farklılık gösterir. Güçlü yönler/psikolojik kaynaklar, insanların karşı karşıya kaldığı zorlu yaşam olayları karşısında verdikleri tepkileri ve yaşanan olumsuz etkisini en aza indiren koruyucu faktörlerdir. Bu faktörler kişinin doğuştan getirdiği özellikler olabildiği gibi sonradan öğrendiği özellikler de olabilmektedir. Güçlü yönler/psikolojik kaynaklar; her insanda bulunabilen, geliştirilebilir özelliği olan, kişilerarası ilişkileri olumlu yönde etkileyen, problemler karşısında çözüme odaklanmada yardımcı olan ve ihtiyaç duyulduğu takdirde tedbirler alınmasında kişiye yön veren destekleyici unsurlardır.

Güçlü Yönler/Psikolojik Kaynaklar Nelerdir?

Bu soruya her insan farklı cevaplar verebilir. Kişilerin hayatta varlığını sürdürmesine sebep olan sevdiği yönleri, olumlu yanları, iyi ki bende var denilen özellikler güçlü yönlerin/psikolojik kaynakların temelini oluşturur. İnsanların güçlü yönlerini/psikolojik kaynaklarını keşfetmesi, geliştirmesi ve bu yönleri aktif bir şekilde kullanması; kişinin yaşadığı hayattan daha fazla doyum sağlamasına, kişisel performansının artmasına, daha doğru seçim yapmasına ve yaşam kalitesinin yükselmesine katkıda bulunur.

Peki sizin psikolojik kaynaklarınız/güçlü yönleriniz neler?

Aşağıda kişilerin güçlü yönleri/psikolojik kaynakları olabilecek örnekler verilmiştir.

-Öz yeterlilik: Bu kavram, kişinin bir iş için gerekli performansı yapabilip yapamayacağına yönelik kendine olan inancıdır. Öz yeterlik inancı, kişilerin davranışlarını ve davranışlarının sonuçlarını önemli derecede etkileyen bir unsurdur. Kişinin öz yeterlik inancı yüksekse davranışta bulunmaya yönelik motivasyonu ve sonucunda başarısı artacaktır.

-İyimserlik: İyimserlik, insanların gelecekte yaşanacaklar hakkında olumlu beklentiye sahip olmasıdır. İyimserlik, zor bir durumla karşılaşılınca aslında bardağa dolu tarafından bakarak ve bu zorluğun derecesini hafifleterek stres seviyesinin en aza inmesini sağlar. Bu da kişilerin psikolojik iyi oluşunu olumlu yönden etkiler.

-Minnettarlık: Minnettarlık, dünyaya karşı olumlu faktörleri görüp bunları takdir etmeye eğilimli olmaktır. Ufak bir tebessüm veya teşekkür etme gibi davranışlarla kişi enerji harcamadan minnettar olduğunu ifade edebilir. Minnettarlık kişinin hayatına daha olumlu bir bakış açısıyla bakmasına, kişilerarası ilişkilerinde daha sağlıklı ilişki kurmasına veya gelecekle ilgili daha olumlu beklentiler içine girmeyi destek olabilir.

-Yardım etme: Yardım etmek, kişinin kendi imkânlarıyla bir başkasının ihtiyacını karşılamaya destek olmasıdır. Yardım etme davranışı, sosyal bağları güçlendirmesi, kişinin başka birine faydası dokunduğu için kendisini iyi hissettirmesi gibi olumlu duyguları tetikler.

-Kendini kabul: Kendini kabul kavramı, kişinin kendisini olumlu ve olumsuz tüm özellikleriyle kabullenmesi, geçmişteki olumsuzluklara takılmayarak geleceğe umutla bakması yani kendi benliği ve yaşadıklarıyla ilgili olumlu duygular hissetmesidir. Kişinin kendisini kabul etmesi psikolojik sağlığını olumlu yönde etkileyen bir unsurdur.

-Kişisel gelişime açık olmak: Kişilerin kendilerini geliştirme potansiyelleri birbirinden farklıdır. Bu kavram, yeni deneyimlere/yeniliklere açık olmayı, başkalarıyla kolay ilişki kurmayı ve uyum sağlamayı, kişinin öz eleştiri yapmasını veya olumsuz bir durumla karşılaşınca dahi umutsuzluğa kapılmamayı, kişinin kendisini daha ileriye taşıması konusunda istekliliğini içeren bir kavramdır.

-Kişilerarası ilişkiler: İnsanın temel ihtiyaçlarından biri olan sevgi, bireylerin psikolojik iyi oluşunu önemli derecede etkileyen bir unsurdur. Başka insanlarla kurulan olumlu sosyal ilişkiler, kişinin sevgi ihtiyacını karşılayarak kendi hayatından daha yüksek düzeyde doyum sağlamasına fayda sağlar.  Sosyal destek bu açıdan oldukça önemlidir.

KAYNAKÇA

– Seligman, M. E. P., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14.

-Seligman, M. P., Steen, T. A., Park, N., & Peterson, C. (2005). Positive psychology progress: Empirical validation of interventions. The American Psychologist, 60(5), 410–421. – Clifton, D. O., Anderson, E. & Schreiner, L. A. (2006). StrengthsQuest (Second Edition). New York: Gallup Press.