Günlük yaşam içerisinde hafif tedirginlik duygusundan panik derecesine kadar farklı yoğunluklarda kaygılar yaşanabilmektedir. Tüm insanlar durumlar karşısında kaygılanabilir. Bu kaygıların aşırı boyutlara ulaşması durumunda ise kaygı bozukluğundan söz edilebilmektedir. Kaygı bozukluğu tanısı, psikolog veya psikiyatrist gibi ruh sağlığı uzmanları tarafından konulmaktadır. Kişinin günlük yaşantısını sürdürme konusunda zorlandığı durumlarda ruh sağlığı uzmanlarından destek almaları tavsiye edilmektedir. 

Kaygı Ne Demek?

Kaygı ile ilgili bilgi sahibi olmak isteyen kişilerin yanıt aradıkları soruların başında “Kaygı ne demek?” yer almaktadır. Kişinin korku verici veya tehdit edici duruma karşı verdiği bedensel ve ruhsal tepki “kaygı” olarak adlandırılmaktadır. Kaygı, tüm insanlarda görülebilmektedir. Trafik kazası sonrasında, sınav öncesinde veya topluluk önünde konuşma yapılırken kaygı duyulabilmektedir. Ancak kaygının, kişinin hayatını sürekli ve belirgin bir biçimde etkilediği durumlarda rahatsızlık haline geldiği söylenebilmektedir. 

Kaygı Bozukluğu Nedir?

“Kaygı bozukluğu ne demek?” sorusu, yanıtı en çok merak edilen sorular arasında bulunmaktadır. Kaygı bozukluğu ruhsal hastalıklar sınıflandırmasına göre bir psikopatolojidir. Günlük yaşantı içerisinde ara sıra kaygı hissetmek son derece normaldir. Ancak aşırı kaygı belirtilerinin görülmesi durumunda tıbbi bir rahatsızlıktan söz edilebilmektedir. Kaygı bozukluğu olan kişilerde yoğun ve sürekli devam eden ve günlük hayattaki işlevselliğini etkileyen bir kaygı hissi mevcuttur. Rahatsızlık kendini panik atak krizleri ile de gösterebilmektedir. Duyulan aşırı endişe, panik ve kaygı, kişinin günlük aktivitelerini etkilemektedir. Yetişkinlerde kaygı bozukluğu görülebildiği gibi aynı zamanda çocuklarda kaygı bozuklukları ile de karşılaşılmaktadır. Kaygı bozukluğu türlerinin her biri farklı etkiler ve farklı belirtiler göstermektedir. Bunun sebebi, kaygı kaynaklarının farklı olmasıdır. Kaygı çeşitleri şu şekilde belirtilebilir:

• Ayrılma Anksiyetesi Bozukluğu
• Seçici Konuşamama
• Spesifik Fobi
• Sosyal Kaygı Bozukluğu
• Panik Atak
• Panik Bozukluğu
• Agorafobi
• Yaygın Anksiyete Bozukluğu
• Madde ve İlaç Kullanımına Bağlı Anksiyete Bozukluğu
• Başka Bir Hastalığa Bağlı Anksiyete Bozukluğu
• Yüksek İşlevli Kaygı Bozukluğu

Kaygı Bozukluğu Neden Olur?

Kaygı bozukluğu nedenleri farklılık gösterebilmektedir. Kaygı nedenleri arasında travmatik olaylar, sağlık sorunları, çeşitli deneyimler, kalıtsal faktörler bulunmaktadır. Bu faktörler kaygı bozukluklarını tetikleyebilmektedir. Geçmiş dönemlerde, özellikle erken çocukluk dönemlerinde kişinin kendisini güvende hissetmemiş olduğu deneyimlerin bulunması durumunda kişi yaşamının ilerleyen yıllarında kaygı hissedebilmektedir. Çevresel yaşanan travmalar nedeniyle kaygı bozukluğu oluşabilmektedir. Kalp, şeker, akciğer, tiroid gibi sağlık sorunları anksiyete bozukluklarına sebep olabilmektedir. bunların yanı sıra kullanılan ilaçların yan etkisi ile de kaybı bozukluğu gelişebilmektedir. 

Kaygı Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Kaygı belirtileri tüm insanlarda ara sıra görülebilmektedir. Gündelik yaşamdaki olaylar karşısında kişiler kaygılanabilirler. Ancak kaygının kişinin yaşamını etkilemesi durumunda rahatsızlıktan söz edilebilmektedir. Kadınlarda kaygı bozukluğu belirtileri, erkeklere göre daha fazladır. Kaygı bozukluğunun belirtileri şu şekilde belirtilebilir:

Kaygı Bozukluğu Fiziksel Belirtileri:

• Çarpıntı
• Kan basıncı değişiklikleri
• Soluk renk ve yüzde kızarma
• Hava açlığı
• Nefes darlığı
• Boğulma hissi
• Yutma güçlüğü
• Bunaltı
• Kusma
• İshal
• Sık idrara çıkma
• Terleme
• Karın ağrısı
• Kızarma
• Sıcak basması
• Baş dönmesi
• Kas gerginliği
• Bayılma hissi 
• Boğazda düğümlenme
• Cinsel isteksizlik

Kaygı Bozukluğu Bilişsel Belirtileri:

• Gerçeklik algısında değişme
• Dikkat eksikliği
• Kontrolü yitirme kaygısı
• Fiziksel zarar görme endişesi
• Çevrenin değişiyor gibi algılanması
• Dikkat dağınıklığı

Kaygı Bozukluğu Duygusal Belirtileri: 

• Korku
• Endişe
• Çaresizlik
• Huzursuzluk
• Alarm duygusu
• Panik

Kaygı Bozukluğu Davranışsal Belirtileri:

• Kaygı yaratan durumlardan kaçınma
• Kaygı yaratan durumla karşılaşıldığında donakalma

Kaygı Bozukluğu Tedavi Yöntemleri

Kaygı bozukluğu belirtisinin azaltılması ve rahatsızlığın yönetilmesi için çok sayıda tedavi alternatifi bulunmaktadır. Kaygı bozukluğu tanısı yalnızca profesyonel uzmanlar tarafından konulmaktadır. Kaygı bozukluğu tedavisinde psikoterapi ve ilaçlar kullanılmaktadır. Kaygı bozukluğu tedavi yöntemleri şu şekildedir: 

Psikoterapi: Psikoterapi, psikolojik danışmanlık olarak da bilinmektedir. Psikoterapi sürecinde kişiler duygularının davranışlarını nasıl etkilediğini fark edebilir. Psikoterapi sayesinde kaygı bozukluğunun nedenleri anlaşılabilir ve süreç başarılı şekilde yönetilebilir. 

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bir psikoterapi türü olan BDT, kişide paniğe sebep olan düşüncelerin ve davranışların olumluya dönüştürülebilmesini sağlamaktadır. Kişi, korku ve kaygı yaratan durumlara endişe duymadan yaklaşabilmektedir.

EMDR Terapisi: EMDR terapisi kişinin korku, yoğun kaygı hissettiği anlarda zihninden geçen düşüncelere odaklanmakta ve bu düşünceleri nereden edinmiş olduğuna bakarak, geçmişteki travmatik anılarını çalışmaktadır. Böylece kaygı seviyesi kontrol altına alınabilmektedir. 

İlaç Tedavisi: Uzman görüşü ile kaygı bozukluğu ilaçları kullanılabilmektedir. Ancak ilaçlar kişiyi kısa süreli olarak rahatlatmaktadır. Kaygı bozukluğunda kullanılan ilaçların mutlaka uzman gözetiminde kullanılması gerekmektedir. 

Korku ve Kaygı Arasındaki Farklar Nelerdir?

Korku ile kaygı arasındaki fark, korkunun sebebinin bilindiği durumlarda kullanılmaktadır. Korkuda, kişi korku yaratan durumun ne olduğunu bilmektedir. Ancak kaygı, sorunun ne olduğunu bilmeden hissedilen belli belirsiz bir korkudur. Korku halinde vücutta kan basıncının artması, damarların genişlemesi, kalp atışının hızlanması, kan şekerinin yükselmesi ve göz bebeklerinin büyümesi gibi değişimler görülmektedir. Kaygı ise yoğun korku duygusu ve bu duyguya ek olarak bazı bedensel belirtilerin gözlendiği bir psikopatolojidir. Hissedilen yoğun korku, kişinin sağlıklı düşünmesini, doğru algılamasını ve karar vermesini olumsuz olarak etkilemektedir.

Kaygı Azaltma Teknikleri Nelerdir?

Kaygının ön plana çıkan özelliği, var olmayan bir olay veya durumdan kaynaklanmasıdır. Bu nedenle kişide konsantrasyon ve motivasyon eksikliği görülmektedir. Bu durum hem özel yaşamı hem de sosyal yaşamı etkilemektedir. Bu nedenle kaygı ile başa çıkma son derece önemlidir. Kaygının azaltılabilmesi için en önemli yöntemlerden biri spor yapmaktır. Her gün yapılan düzenli egzersizler, kaygılı durumun azalmasını sağlamaktadır. Hem zihnin hem de kasların rahatlaması için nefes egzersizleri yapılması önerilmektedir. Doğa ile iç içe olmak, stres hormonlarının salınımını azaltmaktadır. Bu nedenle açık havada vakit geçirilmelidir. Günlük hayatta kaygı veren durumların anlaşılabilmesi için günlük tutulabilir.   

Kaygı Bozukluğuna Ne İyi Gelir?

Kaygı bozuklukları, kişilerin hem özel yaşantılarını hem de sosyal yaşantılarını etkilemektedir. Kaygı bozuklukları için uyku düzenine önem verilmesi gerekmektedir. Her gün Nefes egzersizleri, meditasyonlar ve spor kaygı bozukluğuna iyi gelmektedir. Hem kasların rahatlaması hem de zihnin boşaltılması için açık havada yürüyüş yapılabilir. Aşırı kafein tüketiminden ve alkolden uzak durulması gerekmektedir. Sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturmanın, kaygı bozukluğuna iyi geldiği bilinmektedir. 

Kaygı Bozukluğu Kendiliğinden Geçer mi?

Kaygı, günlük yaşam içerisinde sorunlar ile ilgili hızlı karar alınması ve sorunların çözülmesi için gerekli olan bir çeşit savunma mekanizmasıdır. Ancak kaygının artması durumunda kişide kaygı bozukluğu durumunun varlığından söz edilebilmektedir. Bu durum kişinin sosyal hayatını oldukça etkilemektedir. Kaygı bozukluğu olan kişiler, uygun tedaviler ile kontrol altına alınabilmektedir. Bu nedenle kaygı bozukluğu belirtilerinin görüldüğü erken dönemde, uzman görüşünün alınması ve psikoterapiye başlanması gerekmektedir.

Kaygı Bozukluğu Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Kaygı bozukluğu tedavisi, kişide kaygı bozukluğu belirtileri tamamen düzelene kadar devam etmektedir. Kaygı bozukluğu tedavisinde ilaçlar, Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), psikoterapi gibi tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. EMDR terapisi, kaygı bozukluğunda sıklıkla kullanılan ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından da önerilen terapi ekollerinden bir tanesidir. Kaygı bozukluğu tedavisinin süresi ise kişinin kaygı seviyesine bağlı olarak değişmektedir. Kaygı bozukluğunun kişinin günlük yaşantısını etkilemesi durumunda bir ruh sağlığı uzmanına başvurarak, psikoterapiye başlaması tavsiye edilmektedir. Kişinin kaygı bozukluğunun şiddetine göre psikoterapist tarafından psikiyatriste yönlendirme yapılmaktadır.